Kosten en investeringen worden in het rapport door elkaar gehaald

Kritiek:

https://nlslash.nl/mwenb/Wiebes_alleen_investeringen_en_kosten_gekwantificeerde_kletskoek_dat_is_niet_zo.mp4
Minister Wiebes: “Hier worden alleen maar investeringen en kosten bij elkaar opgeteld, zonder de bijbehorende opbrengsten”

https://www.energieakkoordser.nl/nieuws/2019/kosten-energieakkoord.aspx
„In de berekening van de auteurs wordt elke euro die in 35 jaar aan de energietransitie wordt uitgegeven bij elkaar opgeteld. Daarmee lopen kosten en investeringen door elkaar. Het gaat daarmee voorbij aan het feit dat het overgrote deel van de bedragen die worden uitgegeven om investeringen gaat. Die leveren baten op in de vorm van bijvoorbeeld, lagere brandstofkosten, nieuwe verdienmodellen en banen.”

http://www.nvde.nl/nvdeblogs/3205/
De studie stelt dat de ECN/PBL-studie in 2013 aangaf dat de kosten van het EA tussen 13 en 17,7 miljard zouden bedragen. Dat is in die studie een indicatie van de uitgelokte investeringen, en heeft niets met de daadwerkelijke kosten te maken. Investeringen zijn immers deels rendabel.

Reactie:

In het rapport wordt uitgebreid aandacht besteed aan de verwarring die mede in dat bewuste rapport geschapen wordt over het begrip investeringen.[1] Die worden daarin “Uitgelokte investeringen” genoemd, waarmee elke associatie met subsidies vermeden werd. Jarenlang heeft ook minister Kamp telkens het woord “investeringen” gebruikt wanneer hij het over subsidies had.

Zo ook in het bewuste rapport en het ermee samenhangende SER-rapport [1] [2].

De overheid blijft in zijn beleid echter principieel geheel buiten private investeringen en subsidieert alleen de (onrendabele top van de) exploitatie. Hoe vreemd zou het zijn als in de enige rapportage over de kosten van het Energieakkoord die de minister aan de kamer ter beschikking stelt, de bedragen slaan op private investeringen, die geen enkel verband houden met de kosten van het overheidsbeleid of de kosten voor de burger?

Zo werd voor het Gemini park privaat 2,7 miljard euro geïnvesteerd, maar werd 4,5 miljard euro aan subsidie toegekend. Uitgaande van een verkoopprijs van de stroom van 4 cent, komt daar nog ruwweg een miljard euro aan inkomsten voor de exploitant bij. Dus de totale kosten van het project zijn 5,5 miljard. Welk verband is er met de 2,7 miljard investeringen? Die zijn geheel een zaak voor de exploitant.

En wanneer er 2,7 miljard euro aan investeringen werd uitgelokt, die 4,5 miljard euro aan subsidie kosten, dan is het noemen van de 2,7 miljard in de Kamer toch ook zeer misleidend? De nationale kosten zijn dan 66% hoger dan gesuggereerd wordt.

De kritiek komt deels van Marc Londo (derde URL boven deze reactie), nu NVDE, maar destijds mede-auteur van het bewuste rapport. Het verbaast ons zeer dat hij ook nu weer beweert dat het bij de 13 tot 17,7 miljard euro in de rapporten gaat om “uitgelokte investeringen”.

Aanvulling (23 februari)
Marc Londo heeft ons laten weten dat met de 13 tot 17,7 miljard in het ECN rapport toch echt de private investeringen bedoeld worden die door het overheidsbeleid (de subsidies dus) zouden worden uitgelokt. Die hebben zoals ook wij al stelden niets met de nationale kosten te maken. Door naar dit rapport te wijzen, telkens wanneer Minister Kamp gevraagd werd om de kosten voor de burger van het energieakkoord te geven, is dus de Kamer verkeerd ingelicht.

De wijze van berekenen van de spreadsheet berust geheel op de nationale kosten, en staat los van deze berekening van uitgelokte investeringen. Er hoeven dus geen correcties aangebracht te worden.

Wel is opeens beter verklaarbaar dat de kosten voor de periode 2013-2020, waar de 13 tot 17,7 miljard euro van ECN betrekking op hadden, in het rapport uitkwamen op 37,5 miljard euro (pagina 20). Per uitgelokte privaat geïnvesteerde euro was dus 2 tot 3 euro aan subsidies nodig.

Conclusie:
Wij hebben bij het opstellen van het rapport ten onrechte verondersteld dat het ECN/PBL rapport het woord “subsidies” vervangen had door “uitgelokte investeringen”. Dat was niet het geval.
De enige bedragen waar Minister Kamp met regelmaat naar verwees als de kosten van het energieakkoord, hadden dus (volgens een auteur van het ECN rapport) helemaal niets met die kosten te maken. Die lagen in werkelijkheid 2 tot 3 maal zo hoog in die periode.

De berekende kosten in de spreadsheet zijn gewoon nationale kosten, voornamelijk subsidies en belastingderving, geen investeringen, en dus de kosten die wel relevant zijn voor de burger.

[1] https://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/publicaties/pbl-2013-het-energieakkoord-wat-gaat-het-betekenen-1087_0.pdf
[2] https://www.eib.nl/pdf/SER_energieakkoord.pdf