Biomassa

Kritiek:

Remco de Boer (bij de presentatie van het rapport op 13 februari):

[1] Gebruik van biomassa uit duurzame bosbouw gebeurt allang kortcyclisch (20 jaar) in Scandinavië.

[2] De KNAW heeft zich vrij snel gedistantieerd van hun Biomassa-rapport

Reactie

[ad 1] Gebruik van biomassa uit duurzame bosbouw gebeurt allang kortcyclisch (20 jaar) in Scandinavië.

Het gebruik van biomassa in Scandinavië is niet onderzocht. Wanneer daar voldoende kortcyclische biomassa beschikbaar is, zegt dat weinig over de beschikbaarheid daarvan en de economische haalbaarheid van het gebruik ervan in Nederland. We moeten uitgaan van de huidige bronnen voor biomassa voor de Nederlandse centrales uit Noord-Amerika en de Baltische staten.

Van alle onderwerpen uit het rapport liggen op het gebied van biomassabijstook de opvattingen van de auteurs het verste uit elkaar. Die variëren van de aanname dat met de sinds enige jaren vereiste certificering van de materialen met de in Nederland gebruikte biomassa een aanzienlijke CO2-reductie wordt gerealiseerd, en het KNAW-rapport dus veel te pessimistisch is, tot het vermoeden dat ondanks deze certificaten de CO2-reductie nog steeds minimaal is.

Nader onderzoek wees uit dat de stellingname van het KNAW-rapport niet bevestigd of ontkracht kan worden zonder aanvullende informatie over de herkomst van het materiaal. De uiteindelijke tekst in het rapport luidt (pag 24):

Voor zover de houtpellets afkomstig zijn van kapafval of het uitdunnen van bossen, zoals in Nederland is voorgeschreven, vindt volgens het PBL binnen 30 jaar wel een CO2-reductie plaats van 82% tot 92% in vergelijking met verbranden.

In vergelijking met laten vergaan is de CO2-reductie voor kapafval 37% tot 67% en voor uitdunnen 22% tot -28% (dus een toename van 28%).

Afhankelijk van de oorsprong en de alternatieve bestemming ligt de CO2-reductie dus tussen de plus 92 en min 28%. Pogingen om achter de samenstelling van de in Nederland gebruikte biomassa te komen hebben niets opgeleverd. Ook het PBL kon daar niets over zeggen.

Kaphout en zaagafval zou waarschijnlijk verbrand worden of snel vergaan en daarmee als biomassabijstook richting de 92% CO2-reductie gaan.

Dikke takken en zwaarder uitdunhout zullen waarschijnlijk niet gauw verbrand worden en er lang over doen om te vergaan, waarmee reductie sterk terugloopt.

De vraag is ook in hoeverre er gekapt en uitgedund zou worden wanneer er geen markt voor biomassa zou zijn: dan blijven de bomen en struiken in niet strak beheerde bossen nog jaren CO2 opnemen in plaats van in onze centrales verbrand te worden.

Tot de samenstelling en precieze herkomst van onze biomassa bekend wordt, is de CO2-reductie ervan dus niet nader te bepalen.

Daarom is in het rapport deze aanname altijd voorwaardelijk geformuleerd: “als de KNAW gelijk heeft, dan…”

De CO2-uitstoot die gemoeid is met het kappen, verzagen, vermalen, pelletiseren en transporteren van de biomassa is niet apart opgevoerd. De reden is dat er geen goede data beschikbaar waren over de uitstoot die hiermee gemoeid is. Maar deze factor gaat dus mogelijk nog van de reductie af.

Conclusie:

Beide factoren samen (mogelijk geringe CO2 reductie door de aard van de biomassa, en de CO2 uitstoot als gevolg van de kap, transport en pelletisering) maken het toch wel aannemelijk dat de CO2-reductie van biomassabijstook aanmerkelijk minder dan 100% bedraagt, en dus, zoals in het laatste hoofdstuk wordt gesteld, door de combinatie van het ETS waterbedeffect met  biomassabijstook, de CO2-uitstoot op Europese schaal in ieder geval niet vermindert maar juist toeneemt door de biomassabijstook.

De in het rapport genoemde verdubbeling van de CO2 uitstoot als gevolg van de bijstook vindt alleen plaats onder voorwaarde dat de KNAW gelijk heeft en er in het geheel geen CO2 reductie plaatsvindt, zoals dit ook geformuleerd is (pag 89):

Als in werkelijkheid biomassa-bijstook niet leidt tot CO2-reductie – zoals de KNAW stelt – dan verdubbelt dus op EU-niveau zelfs de CO2-uitstoot die Nederland tegen zeer hoge kosten met bijstook bespaard dacht te hebben.    

[ad 2] De KNAW heeft zich vrij snel gedistantieerd van het Biomassa-rapport

Het visiedocument van de KNAW staat nog steeds op de KNAW-site, zonder enig teken van afkeuring:
https://www.knaw.nl/nl/actueel/publicaties/visiedocument-biobrandstof

Desgevraagd laat de KNAW weten:
“Dat de KNAW zich van het visiedocument heeft gedistantieerd, klopt niet. De Akademie staat er nog steeds achter.”